Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri (Tek Düzen Hesap Planı) çerçevesinde tanımı;
610. SATIŞTAN İADELER (-) Satılan malların iade edilen bölümünün fatura tutarlarını kapsar. İşleyişi : Daha önce yapılan satışlar ile ilgili olarak ilgili hesaplara borç, brüt satışlardan ilgili hesaplara alacak kaydedilmiş bulunan malın fatura tutarı, malın kısmen yada tamamen iade edilmesi durumuna göre, "610. Satıştan İadeler Hesabı"nın borcuna, buna karşılık ilgili hesaba alacak kaydedilir.
Firmaların faaliyetleri kapsamında üretip satışını gerçekleştirdikleri ürünlerin iadeleri olabilmektedir. Bu iadeler fiziken firma stoklarına girişleri yapılmalıdır ve aynı şekilde mali tabloları etkilediğinden dolayı muhasebe kayıtları, stoklarda fiziki ve kaydi bir hata oluşmaması için uygun yöntemle düzeltilmelidir
10.02.2021 tarihinde satışı yapılan üretim mamulünün 25.03.2021 tarihinde iade edilmesi durumunda; 2021/1.dönem (01.01.2021-31.03.2021) Geçici Vergi dönemine ait (aylık maliyet yapılmadığı farz edilmiştir) olduğunda, kaydımız
610 SATIŞTAN İADELER X
191 İNDİRİLECEK KDV X
120 ALICILAR X
Maliyet yapılmadığından dolayı direk satışlardan eksiltme yapılması uygun olacaktır.
Aynı ürün 25.05.2021 tarihinde iade edilmesi durumunda ise iki kayıt yapılması gerekecektir.
1.Kayıt
610 SATIŞTAN İADELER X
191 İNDİRİLECEK KDV X
120 ALICILAR X
2. Kayıt
152 MAMÜLLER X
620 SATILAN MAMÜLMALİYETİ X
Satışlarımızı eksiltecek kayıt ile maliyetlerimizi eksiltecek ve mamulümüzü stoklarımıza ilave edecek kaydı yapmamız uygun olacaktır.
Bazen iadeler satıldıkları yılda değil bir sonraki yılda da iade edilebilmektedir. Bu sefer kayıtlarımıza kâr, vergi, stok, maliyet gibi unsurları da dâhil etmemiz gerekecektir.
152 MAMÜLLER X
191 İND KDV X
120 ALICILAR X
İade olarak mamulümüz firmamıza gelmiş ve stoklarımıza ilave ettiğimiz kaydımız.
Bilanço dönemi sonrasında iade edilmiş olduğundan gelir tablosu net kâr oranı ile hesaplanacak kâr ve vergi kaydının da yapılması gerekmektedir.
Ortalama kâr kaydı;
570 GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI (2021 YILI) X
152 MAMÜLLER X
Mamulümüzün üzerindeki kar ayrıştırılmış ve mamul maliyetimiz netleşmiş olacaktır.
Ödenen vergi kaydı;
570 GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI (2021 YILI) X
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD.VE ZARAR X
Bu kaydımız ile geçmiş yılda ödenen verginin kaydı ile mamulümüzün bu yıl satılması durumunda yeni oluşacak kâr üzerinden vergisi hesaplanacaktır.
Kâr oranı da vergi oranı da değişime uğrayabilmektedir.
Tek Düzen Hesap Planı (TDHP) hem mükellefi hem de Maliye Bakanlığı’nı zarara uğratmayacak şekilde kullanmak bizlere düşmektedir.
