Dünyanın covid-19 pandemisi ile çok yoğun mücadele ettiği bu günlerde çocuklarımızın da hayatları birçok açıdan değişime uğradı ve uğramaya da devam edecek maalesef. Hal böyle olunca zaten çocuklarımızın beslenmesi her dönemde önemliyken, olağanüstü bu pandemi dönemiyle çok daha önem kazanmaya başladı. Bu virüsle mücadelede çocuklarımızın sağlıkları anne ve babaları olarak bizleri ciddi anlamda tedirgin ediyor ve bu durum da bizleri özel önlemler alma zorunluluğuna itiyor.
Çocuklarımız için alacağımız önlemler; maske, sosyal mesafe ve temizlik kurallarının yanında en önemlisi sağlıklı ve dengeli beslenmeleri olmalı pek tabiki. Çocuklarımız, erişkinlerden farklı olarak her yaşta büyüme ve gelişme gösterdiklerinden onların beslenmeleri hayati bir önem taşıyor ve biz erişkinlere göre çok daha fazla proteinle enerjiye ihtiyaç duyuyorlar. Ayrıca yeterli miktarda vitaminlerinin alınması da bağışıklık fonksiyonunun sürdürülmesi için oldukça önemli bir rol alıyor.
Pandemiyle birlikte aslında benim yıllardır üzerinde durduğum ama çok önemsenmeyen D vitamini, artık yapılan birçok çalışmayla da desteklenerek önemi daha çok anlaşılmaya başlandı. D vitamini balık yumurta ve zenginleştirilmiş süt yoluyla alınabiliyor ancak ultraviole ışığı varlığında deri altında sentezlenebiliyor. D vitamini bugüne kadar en çok kalsiyum düzenleyici rolü ve dolayısıyla kemik sağlığının katkısı ile ünlüydü. Ancak dünyadan bildirilen çeşitli yayınlarda da görüldü ki; bağışıklık sistemini muazzam derecede düzenliyor ve bireylerin covid-19’a yakalnma oranlarını azaltıyor. O yüzden güneşten yararlanmalarının yanı sıra çocuklarımız için sofralarımızda balığa en az haftada 1 kere yer vermemiz gerekiyor. Ancak balığı pişirirken yağ kullanmayalım. Böylece çocuklarımızın vücudu için çok yararlı olan omega-3 yağ asitlerini de almalarını sağlamış oluruz. Balık pişirilirken 1 tatlı kaşığı yağ kullanmak bile omega-3 yağ asitlerinin kimyasal olarak bozulmasına yol açıyor. Çocuklarımızın balık yiyip iyi yağlar aldıklarını zannederken aslında bu yağ asitlerini hiç almamış olabiliyorlar maalesef. O yüzden balığı pişirirken yağsız ızgara gibi yöntemleri tercih etmek en iyisidir. Ayrıca her gün yumurtanın sarısını da beslenme programlarına dahil ederek D vitamini açığını kapatmalarına destek verebiliriz.
Okulların açıldığı ve mevsime bağlı hava değişikliklerinin başladığı bu dönemde çocukların bağışıklık sisteminin güçlenmesi üzerinde D vitamini kadar, C ve E vitaminleri de önemli bir rol alıyor. Evet çocuklarımız sebzeyi çok sevmiyorlar biliyorum ama özellikle bu vitaminlerin karşılanması için kırmızı biber, brokoli, lahana, kereviz, turp, pazı ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzelerin mutlaka beslenme programlarında olması gerekiyor. Genel olarak meyvelerden özellikle 1 portakal, 1 kivi ya da 2 mandalina, okul çağındaki çocukların günlük ihtiyacı olan C vitaminini karşılıyor. Taze sıkılmış mevsim meyvelerinin suları, tabiki vitamin desteği sağlıyor ama aynı zamanda lifler ve diğer minerallerin de karşılanması gerektiği için meyvelerin bütün olarak tüketilmesini öneriyorum. Özellikle C vitamini düzeyleri yeterli olan çocuklarımız, enfeksiyonları daha kısa sürede atlatıyorlar. E vitamini de çocuklarımız için önemli bir antioksidanlarımızdan biri. En çok sıvı yağlarda yer alıyor ama çocuklarımızın avuçlarına sığacak kadar ceviz, fındık ve badem tüketmeleri de gelişimlerine çok güzel destek veriyor.
Gelişim çağındaki çocuklarımız için proteinler, tabiki olmazsa olmazımız. Vücudun savunma sistemlerinin; vücut çalışmasını düzenleyen enzimlerin ve bazı hormonların esas yapısı proteinlerden oluşuyor. Bu yüzden bağışıklık sisteminde virüs ve bakterilerle savaşacak hücrelerin oluşması için proteine ihtiyaç duyuluyor. Çocuklarımızın beslenmelerinde et, tavuk, balık, yumurta, süt ve süt ürünlerinin olmasına özen gösterelim. Hayvansal gıda tüketemeyen çocuklarımız için, bu besinlerin yerine nohut, mercimek gibi kurubaklagilleri de tercih edebiliriz.
B12 vitamini yetersizliğinde de virüs ve bakterilerle savaşacak bağışıklık hücrelerinin sayısında azalma görülüyor. O yüzden okula başlayan çocuklarımızın bu pandemi döneminde bu vitaminin alınmasına dikkat etmemiz gerekiyor. B12 vitamini hayvansal kaynaklı her besinde bulunuyor. Bitkisel besinlerde bulunmadığından, hayvansal gıdaları tüketemeyen çocuklarımızın kan düzeylerini mutlaka düzenli olarak takip ettirmeli ve eksikliği durumunda gerekli takviyeleri almalarını sağlamak zorundayız.
Çocuk danışanlarımın beslenme programlarında probiyotik yoğurtları çok sık kullanırım. Çünkü probiyotiklerin düzenli tüketimi, bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyonlara ve gribe yakalanma riskini azaltıyor ve sağlıklı büyümelerine çok ciddi katkı sağlıyor. Ancak kullanım şekline ve sıklığına dikkat etmek gerekiyor.
Çocuklarımızın sağlığı için bağışıklık sistemlerini güçlü tutmak, bu pandemi dönemi şüphesiz ki; biz anne ve babaların en önemli vazifesi.. Yeterli ve doğru beslenip gerekli takviye destekleri almak da bunun en önemli ayağı. Çünkü yanlış beslenme, çocuklarımızı tüm virüslere karşı daha duyarlı hale getiriyor ve gelişimlerini geri dönüşümü olamayacak şekilde olumsuz etkileyebiliyor. Hepimize sağlıklı nesillerimizle huzur içinde yaşadığımız bir hayat diliyorum.
